Dremel ile PCB Üzerinde Ses Güç Amplifikatörü Tasarımı ve Stabilizasyonu
Platformumuzdaki en çok okunan ve popüler makaleleri görmek için Trendler bölümüne geçebilirsiniz.
Dremel kullanılarak yapılan bir PCB ses güç amplifikatöründe, devrenin stabil çalışması için çeşitli ek bileşenler eklenmiştir. Bu bileşenler, opamp'ın pozitif girişine besleme yapan voltaj bölücüye paralel bağlanan bypass kapasitörleri, sinyal girişine yerleştirilen düşük geçiren filtre ve geri besleme direncine paralel bağlanan kapasitör/direnç ağıdır. Bu önlemler, amplifikatörün yüksek frekanslarda osilasyon yapmasını engellemiş ve gürültüyü azaltmıştır.
Devre Stabilizasyonu için Eklenen Bileşenler
Bypass Kapasitörleri: Voltaj bölücüden opamp'ın + girişine giden hattaki parazitik etkileri azaltmak için kullanılmıştır. Bu, giriş sinyalinin daha temiz olmasını sağlar.
Düşük Geçiren Filtre: Özellikle cep telefonu gibi düşük empedanslı kaynaklardan gelen sinyaldeki yüksek frekanslı gürültüyü azaltmak için sinyal girişine uygulanmıştır. Cep telefonları düşük empedans beklediğinden, empedans uyumsuzluğu gürültüyü artırabilir.
Geri Besleme Direncine Paralel Kapasitör/Direnç Ağı: Bu ağ, yüksek frekanslarda amplifikatörün kazancını düşürerek opamp'ın büyük sinyal salınımlarında osilasyon yapmasını önler.
Ayrıca Bakınız
Amplifikatörün Performansı ve Tasarım Özellikleri
Amplifikatör, 30V besleme gerilimi ile 4 ohm yükte yaklaşık 14 watt güç çıkışı sağlamaktadır. 2 ohm yükte ise çıkış gücü yaklaşık 20 watt'a yaklaşmaktadır. Kullanılan opamp NE5534 olup, 13V/µs slew rate değerine sahiptir. Devre, klasik bir tek beslemeli opamp ile sınıf B çıkış aşamasını sürmekte, baz biası olmadan çalışmaktadır.
Yapım Tekniği ve Manhattan Stili
Amplifikatör, Manhattan tarzı devre yapımına benzer şekilde tasarlanmıştır. Ancak klasik Manhattan stilinde, küçük bakır padler devre kartının üzerine yapıştırılırken, burada Dremel ile padler devre kartına kesilmiştir. Bu yöntem, RF devrelerinde yaygın olan ortak toprak düzlemi kullanımı ile benzerlik gösterir ancak tam anlamıyla RF uyumlu değildir.
Distorsiyon ve Sıcaklık Kontrolü
Yüksek frekanslarda (14 kHz ve üzeri) küçük çapta crossover distorsiyonu gözlemlenmiştir. Bu distorsiyonun süresi yaklaşık 0.5 mikro saniye olup, frekansı 1 MHz'nin üzerindedir ve hoparlör bobini tarafından büyük ölçüde filtrelenmektedir. Ancak piyano müziği gibi bazı durumlarda sesin biraz sert geldiği belirtilmiştir.
Lehimleme işlemi 600-770 °C arasında yapılmış, parlak ve kaliteli lehim bağlantıları sağlanmıştır. Lehim sıcaklığı ve lehim kalitesi, devrenin güvenilirliği için önemlidir.
Transistör Seçimi ve Çıkış Aşaması
Deneysel olarak Darlington çıkış aşaması denenmiş ancak bu yapı çıkış gücünü azaltmıştır. Yüksek kazançlı transistörler (beta yaklaşık 80 ve üzeri) opamp tarafından kolayca sürülebilmektedir. Daha yüksek frekanslı ve yüksek kazançlı transistörler sipariş edilmiş ancak henüz kullanılmamıştır. Yüksek frekans osilasyonlarını önlemek için kolektör-baz arasına küçük kapasitörler (33-100 pF) eklenmesi önerilmektedir.
Sonuç
Dremel ile PCB üzerinde yapılan bu ses güç amplifikatörü, çeşitli stabilite önlemleri sayesinde başarılı ve işlevsel hale gelmiştir. Manhattan tarzı yapım tekniği ve bileşen seçimi, devrenin performansını ve dayanıklılığını artırmıştır. Yüksek frekanslardaki küçük distorsiyonlar ve lehimleme teknikleri, devrenin genel kalitesini etkileyen önemli faktörlerdir.
"Dremel ile yapılan bu devre, klasik Manhattan stiline benzer ancak padlerin kesilerek oluşturulmasıyla özgün bir tasarım ortaya çıkmıştır."























