İlk PCB Tasarımınız: Temel Bilgiler ve İyileştirme Önerileri
Platformumuzdaki en çok okunan ve popüler makaleleri görmek için Trendler bölümüne geçebilirsiniz.
Elektronik projelerde baskılı devre kartı (PCB) tasarımı, işlevsellik ve güvenilirlik açısından kritik bir adımdır. İlk kez bir PCB tasarlayanlar için bu süreç, hem öğrenme hem de uygulama açısından önemli tecrübeler sunar. Bu yazıda, bir Bluetooth kontrollü uzaktan kumandalı araba için KiCad 9.0 kullanılarak yapılmış 4 katmanlı bir PCB tasarımından yola çıkarak temel tasarım prensipleri ve iyileştirme önerileri ele alınacaktır.
Tasarımın Temel Özellikleri
Tasarım, Arduino Nano tabanlı bir ana kart olarak işlev görür ve aşağıdaki bileşenleri kontrol eder:
Motor sürücü (L293D entegresi)
Ultrasonik mesafe sensörü
Servo motor
Arka durum LED'leri (geri vites, fren, sol ve sağ sinyal lambaları)
LED'lerin yanıp sönmesi için 555 entegresi ve 74HC00 AND kapısı
HC-05 Bluetooth modülü
Sesli uyarılar (korna ve ultrasonik sensör tarafından tetiklenen alarm)
Kart, +5V için In1.Cu ve GND için B.Cu olmak üzere güç düzlemleri içerir. F.Cu ve In2.Cu katmanları ise sinyal iletimi için kullanılmıştır. Ayrıca, 2.00 mm çapında dört köşe montaj deliği bulunmaktadır.
Ayrıca Bakınız
İz Genişliği ve Yerleşim
İz genişliği, taşıyacağı akım miktarına göre belirlenmelidir. Tasarımda yüksek akım taşıyan motorlar ve güç girişleri için izlerin kalınlaştırılması önerilir. İnce izler, direnç artışına ve mekanik hasarlara karşı dayanıklılığın azalmasına yol açabilir. Ayrıca, bileşenlerin yerleşimi çok yaygın ve dağınık olmamalıdır. Daha kompakt bir tasarım, sinyal bütünlüğünü artırır ve parazitleri azaltır.
Güç ve Toprak Düzlemleri
Güç ve toprak düzlemleri, kartın performansını ve elektromanyetik uyumluluğunu etkiler. Güç düzlemleri, kartın belirli katmanlarında geniş alanlar kaplayarak voltaj dalgalanmalarını azaltır. Bu tasarımda +5V ve GND için ayrı katmanlar kullanılmıştır. Bazı yorumlarda, bu düzlemlerin sinyal katmanlarında da yer kaplayabileceği belirtilmiştir. Ancak, kartın ölçüleri ve mekanik gereksinimler doğrultusunda bu tercih yapılmıştır.
Kapasitör Yerleşimi ve Gürültü Azaltma
Entegre devrelerin VCC pinlerine yakın yerleştirilen küçük kapasitörler (genellikle 100 nF seramik) güç kaynağı gürültüsünü azaltır ve entegrelerin stabil çalışmasını sağlar. Bu tasarımda voltaj regülatörü yakınında kapasitörler bulunmakla birlikte, lojik entegrelerin VCC pinlerine yakın kapasitörler eklenmesi tavsiye edilir.
İzlerin Açılı Düzenlenmesi
PCB izlerinde 90 derece açılar yerine 45 derece veya yuvarlatılmış köşeler tercih edilmelidir. Bu, üretim sürecinde oluşabilecek hataları azaltır ve yüksek frekanslı sinyallerde yansıma ve parazitleri minimize eder. Tasarımda bazı 90 derece köşe izler bulunmakta olup, bunların düzeltilmesi önerilmektedir.
Donanım ve Yazılım Dengelemesi
Bazı zamanlama ve sinyal üretme işlevleri donanımda (örneğin 555 entegresi ile LED yanıp sönmesi) yapılabilirken, bu işlemler yazılım ile de gerçekleştirilebilir. Donanım kullanımı zorunlu değildir ancak bazı durumlarda donanım tabanlı çözümler tercih edilebilir.
Montaj ve Üretim Detayları
Montaj deliklerinin varlığı, kartın mekanik olarak sabitlenmesi için önemlidir. Ayrıca, USB portu ve diğer konnektörlerin yerleşimi, kullanım kolaylığı açısından dikkatle planlanmalıdır. Tasarımda USB portunun önünde bir header bulunması, kullanımda engel oluşturabilir. Bu tür yerleşim sorunları sonraki tasarım revizyonlarında düzeltilmelidir.
Sonuç
İlk PCB tasarımı, öğrenme sürecinin önemli bir parçasıdır ve her tasarımda iyileştirme yapılabilir. İz genişliği, kapasitör yerleşimi, güç ve toprak düzlemleri, iz açılarının düzenlenmesi gibi teknik detaylara dikkat etmek, kartın performansını ve üretilebilirliğini artırır. Ayrıca, tasarımın mekanik ve kullanım gereksinimlerine uygun olması da önemlidir. Bu deneyim, gelecekteki projelerde daha karmaşık ve optimize edilmiş PCB tasarımlarına temel oluşturur.
"İlk PCB tasarımınızda hata yapmaktan çekinmeyin; her hata, bir sonraki tasarım için değerli bir öğrenme fırsatıdır."























