Zorlu Bir Yöntemle FPGA Entegresi Adaptasyonu
Platformumuzdaki en çok okunan ve popüler makaleleri görmek için Trendler bölümüne geçebilirsiniz.
Elektronik prototiplemede eski entegrelerin kullanımı, bazen standart yöntemlerin dışına çıkmayı gerektirir. Özellikle Xilinx Spartan II gibi eski FPGA (Field Programmable Gate Array) entegreleri, günümüzün yaygın prototip kartlarıyla doğrudan uyumlu olmayabilir. Bu durumda, entegreyi doğrudan bir prototip kartına adapte etmek gerekebilir. Bu yazıda, böyle bir adaptasyonun teknik detayları ve karşılaşılan zorluklar ele alınacaktır.
Eski FPGA Entegresi ve Adaptasyon Süreci
Xilinx Spartan II FPGA, yaklaşık 15 yıl önce geliştirilmiş ve güncel geliştirme yazılımları tarafından desteklenmeyen bir entegredir. Bu entegre, eski bir özel PCI kartından sökülmüş ve 8 bit ISA prototip kartına adapte edilmiştir. Ancak bu prototip kartı, standart bir ISA kartı olarak kullanılmayacaktır; daha çok yeni bir ev yapımı bilgisayar projesinde yapışkan lojik (glue logic) olarak görev yapması planlanmaktadır.
Adaptasyon işlemi, entegre pinlerinin tamamına erişim sağlamak amacıyla yapılmıştır. Böylece FPGA üzerinde deneyler yapılabilir ve tüm pinler kullanılabilir hale gelir. Bu çalışma, hazır adaptör bulunamadığı için elle yapılmıştır ve üç gün süren yoğun bir uğraş sonucunda tamamlanmıştır. Sonuç olarak, FPGA programlanarak LED'in yanıp sönmesi sağlanmıştır. Programlama işlemi için Raspberry Pi Pico, JTAG programlama kablosu olarak kullanılmıştır.
Ayrıca Bakınız
Teknik Zorluklar ve Lehimleme Süreci
Bu tür adaptasyonlarda en büyük zorluklardan biri, entegre pinlerinin çok küçük ve sıkışık olmasıdır. Spartan II gibi eski FPGA'lar genellikle BGA (Ball Grid Array) değil, daha az karmaşık paketlerde olsa da, pinlerin elle lehimlenmesi yüksek hassasiyet gerektirir. İnce bakır teller kullanılarak pinler tek tek prototip kartına bağlanmıştır. Bu işlem mikroskop ve hassas lehimleme ekipmanlarıyla yapılmıştır.
Kullanılan teller genellikle ince magnet telidir (enameled wire) ve bu tellerin izolasyonu lehim sırasında dikkatlice kaldırılır. Tellerin kısa devre yapmaması için aralarındaki mesafe korunmalı ve lehimleme işlemi titizlikle gerçekleştirilmelidir. Bu tür manuel adaptasyonlar, karmaşık PCB tasarımına alternatif olarak tercih edilebilir. Ancak bu yöntem sabır ve deneyim gerektirir.
Geliştirme Yazılımı ve Çalışma Ortamı
Spartan II FPGA'nın programlanması için kullanılan yazılım da ayrı bir zorluktur. Bu entegre, Xilinx'in güncel ISE (Integrated Software Environment) sürümleri tarafından desteklenmemektedir. En uygun sürümün 10.1 veya daha eski olduğu belirtilmiştir. Ancak bu sürümlerin kurulumu ve çalıştırılması için Windows XP gibi eski işletim sistemlerine ihtiyaç duyulabilir. Bu da modern bilgisayarlarda sanal makineler veya eski donanımlar kullanmayı gerektirir.
Bu durum, eski entegrelerle çalışmanın sadece fiziksel değil, aynı zamanda yazılım ve sistem uyumluluğu açısından da zorluklar içerdiğini göstermektedir.
Alternatif Yöntemler ve Prototipleme Yaklaşımları
Bazı kullanıcılar, bu tür adaptasyonlar için özel breakout kartları kullanmaktadır. Bu kartlar, entegre paketini daha erişilebilir pinlere dönüştürerek breadboard veya prototip kartlarına uyum sağlar. Ancak Spartan II gibi yoğun pin sayısına sahip entegreler için uygun breakout kart bulmak zor olabilir.
Diğer bir yaklaşım ise KiCad gibi ücretsiz PCB tasarım yazılımları kullanarak özel adaptör kartları tasarlamak ve uygun üreticilerden sipariş etmektir. Bu yöntem, elle lehimlemeye göre daha az zaman alabilir ve daha güvenilir bağlantılar sağlar. Ancak bazı durumlarda, özellikle deneysel veya hobi amaçlı projelerde, elle lehimleme ve kablolama daha cazip olabilir.
Sonuç Değerlendirmesi
Xilinx Spartan II FPGA gibi eski entegrelerin adaptasyonu, hem fiziksel hem de yazılımsal zorluklar içerir. Elle yapılan ince lehimleme işlemi, yüksek hassasiyet ve sabır gerektirir. Yazılım desteğinin kısıtlı olması, eski işletim sistemlerinin kullanılmasını zorunlu kılar. Alternatif olarak breakout kartları veya özel PCB tasarımları tercih edilebilir.
Bu tür projeler, elektronik prototiplemede farklı yöntemlerin ve yaklaşımların önemini ortaya koyar. Ayrıca, eski teknoloji ile çalışmanın getirdiği zorluklar ve çözümler hakkında değerli deneyimler sunar.
"Bu tür zorlu adaptasyonlar, karmaşık PCB tasarımına girmeden önce deneysel çalışmalar için bir çözüm sunar ve elektronik prototiplemede farklı yaklaşımların önemini gösterir."












